De raad verzocht de rkc om advies uit te brengen over de indicatoren bij de programmabegroting, vanwege de beperkte tijd toegespitst op één programma. De rkc heeft gekozen voor programma 7 – Veiligheid, in aansluiting op het onderzoeksrapport over het veiligheidsbeleid eerder dit jaar.
Benchmark naar de kwaliteit van collegeprogramma’s.
In 2008 liet de rkc een onderzoek uitvoeren naar de nakoming van toezeggingen. Er werd destijds gewerkt aan een nieuw systeem voor het noteren van toezeggingen. De rkc herhaalde dan ook het onderzoek na 2 jaar om te zien of de nieuwe werkwijze ook het gewenste resultaat heeft. Er bleek veel verbeterd.
De rkc heeft onderzocht welke maatregelen de gemeente Zoetermeer heeft genomen met de instelling van het Fonds 2030 en de bijbehorende Investeringsagenda 2030 om behoud en ontwikkeling van de stad op lange termijn, zoals voorzien in de Stadsvisie 2030, te kunnen financieren.
De rkc onderzocht of de gemeente Zoetermeer voldoende grip heeft op de uitvoering van de PGB-regeling voor huishoudelijke hulp. Ook werd onderzocht of de gemeente in staat was de administratieve last voor de burger en de financiële risico’s voor de gemeente te beperken.
De rekenkamercommissie onderzocht de resultaten en opbrengsten van het wijkgericht werken, alsmede de verwachte impact van de beoogde transities in het wijkgericht werken.
De rekenkamercommissie deed onderzoek naar de Omgevingsdienst Haaglanden. De focus van het onderzoek was de invulling van de rol van de raad ter voorkoming van milieuincidenten. Ook werd gekeken naar de opvolging van de aandachtspunten uit het 213aonderzoek uit 2015 (naar het opdrachtgeverschap richting de ODH).
Conform de verordening heeft de rekenkamercommissie een vierjaarlijkse evaluatie laten uitvoeren. De onderzoeksvraag luidde: hoe functioneert de rekenkamercommissie Zoetermeer en hoe kan dat (nog) verder worden verbeterd?
Met het rapport wil de rekenkamercommissie de raad helpen om inzicht in en grip op de decentralisaties (WMO, Participatiewet, Jeugdwet) te krijgen.
Focus van het onderzoek van de rekenkamercommissie is voor de raad inzichtelijk maken waaruit het Zoetermeerse armoede- en minimabeleid bestaat, wat de doelen van het beleid zijn en welke middelen worden ingezet om die doelen te bereiken. Ook wil de rekenkamercommissie met het onderzoek antwoord geven op de vraag wat de effecten van het beleid in de samenleving zijn.
De rekenkamercommissie voerde een quickscan uit naar informatiebeveiliging. Aanleiding was dat onder andere door de toegenomen taken in het sociaal domein, gemeenten meer en meer persoonlijke en gevoelige data beheren en verwerken. Gemeenten zijn daarbij kwetsbaar gebleken, zoals onder andere bleek uit datalekken bij gemeenten en eerdere onderzoeken van rekenkamers.
Het vooronderzoek richt zich op de inzet van het subsidie-instrument in het algemeen en betreft dus in beginsel alle terreinen van gemeentelijk beleid. Met het onderzoek wil de rekenkamercommissie voor de raad inzichtelijk maken op welke wijze en in hoeverre de gemeente Zoetermeer ervoor zorgt dat de subsidies die zij verstrekt doeltreffend en doelmatig zijn. Leidraad bij het onderzoek is een rapport van de Rekenkamer Den Haag, Eerlijk delen (augustus 2017). Na vernieuwing van het subsidiekader wil de rekenkamercommissie in 2019/20 een onderzoek doen naar het subsidiebeleid.
De rekenkamercommissie stelt vast dat de gemeente Zoetermeer stevige ambities uitspreekt op het gebied van duurzaam inkopen. De vergelijking met andere gemeenten roept echter vragen op over de doelmatigheid en doeltreffendheid van het beleid en over de praktijk van duurzaam inkopen en aanbesteden. Voor de rekenkamercommissie vormde dat aanleiding voor het laten uitvoeren van een onderzoek.
Dit onderzoek is een vervolg op een eerder onderzoek, uit 2014. Het onderzoek richt zich op het beleid van beheer en onderhoud van de openbare ruimte en de uitvoering van dat beleid. Ook werd de inwonersparticipatie onderzocht en de gemeten en ervaren kwaliteit van de buitenruimte.
De rekenkamercommissie onderzocht de doelmatigheid en doeltreffendheid van cliëntondersteuning (OCO).
In de gemeente Zoetermeer worden de komende jaren 10.000 tot 16.000 extra woningen worden gebouwd. Hierdoor groeit Zoetermeer met 18.000 tot 30.000 inwoners. Dit omvangrijke programma heeft de naam ‘Schaalsprong’ gekregen. Aanleiding voor het onderzoek van de rekenkamercommissie is onder andere de discrepantie tussen de grote ambitie van de gemeente Zoetermeer en de benchmarkcijfers op het gebied van duurzaamheid. Daarnaast maakt de noodzaak om de Schaalsprong grotendeels binnenstedelijk te realiseren de duurzaamheidsuitdaging nog groter. De rekenkamercommissie wil de raad handvatten meegeven om een succes te maken van de ambitie om de gebiedsontwikkeling duurzaam vorm te geven.
De rekenkamercommissie participeerde in een onderzoek van de NVRR naar de toegankelijkheid van gemeentelijke diensten voor inwoners met een beperking. Zoetermeer werkt aan een inclusieagenda.
Vooruitlopend op een onderzoek naar de gemeentebegroting, stuurde de rekenkamercommissie de gemeenteraad een brief met daarin een denkrichting over kaderstelling. In de brief werden voorbeelden uit eerdere onderzoeken van de rekenkamercommissie aangehaald.
De rekenkamercommissie onderzocht de vraag hoe de begroting kan gebruiken om te sturen op de inhoud. Het onderzoek richtte zich op de onderdelen weerstandsvermogen en risicobeheersing, grondbeleid en verbonden partijen. Het onderzoek leverde een aantal mogelijke verbeterpunten op om de begroting inzichtelijker te maken.
Uit het onderzoek van de rekenkamercommissie in 2017 bleek dat de verantwoording van de uitgaven t.b.v. het armoedebeleid niet volledig en helder was. De rekenkamercommissie liet daarom een quickscan uitvoeren naar de implementatie van de aanbevelingen van destijds.
De rekenkamercommissie onderzocht wat de succesfactoren zijn van de persoonsgerichte aanpak en welke lessen getrokken kunnen worden uit de manier waarop deze maatwerkaanpak wordt uitgevoerd, die kunnen worden toegepast binnen de aanpak rond jeugdzorg.
De rekenkamercommissie heeft onderzoek gedaan naar de stand van zaken rondom de invoering van de Omgevingswet in Zoetermeer. Onderzocht is welke zaken op koers lopen en welke zaken nog (extra) aandacht behoeven. Er blijkt over de gehele linie genomen voldoende voortgang. Wel zijn er zorgen over bijvoorbeeld factoren die niet lokaal beïnvloedbaar zijn en over het kennisniveau van raadsleden. De rekenkamercommissie beveelt daarom onder andere aan om voldoende tijd in te bouwen voor leren en evalueren, aandacht te besteden aan de invulling van het participatiebeleid en aan de informatievoorziening.
In 2018 heeft de rekenkamercommissie een vooronderzoek uitgevoerd naar de inzet van het subsidie-instrument in algemene zin. Geconcludeerd werd onder andere dat gewerkt werd aan de modernisering van het subsidiestelsel en dat de raad inzicht mist in de keuzes die in het subsidiebeleid worden gemaakt. De rekenkamercommissie heeft nu een vervolgonderzoek uitgevoerd naar de huidige werkwijze van subsidieverlening. Doel van het onderzoek is ten eerste het helpen vergroten van de doelmatigheid en doeltreffendheid van het subsidiebeleid van de gemeente Zoetermeer. Ten tweede wil de rekenkamercommissie er met het onderzoek voor zorgen dat de gemeenteraad meer inzicht in en grip op het subsidiebeleid en -proces heeft. Uit het onderzoek komt een overwegend positief beeld naar voren van het subsidiebeleid en het subsidieproces van de gemeente Zoetermeer. De kaders van en de besluitvorming over subsidieverlening zijn transparant. Subsidieontvangers hebben waardering voor de toegankelijkheid en meedenkende houding van hun contactpersonen binnen de ambtelijke organisatie. Voor enkele onderdelen wordt nog een mogelijkheid tot verbetering gezien.
De rekenkamercommissie heeft een onderzoek uitgevoerd naar de Wet banenafspraak en Social Return on Investment (SROI). De Wet banenafspraak is een aanvulling op de Participatiewet en betreft een afspraak tussen kabinet en sociale partners om extra banen te creëren voor arbeidsbeperkten.
SROI is een instrument dat door overheden kan worden ingezet bij de inkoop van goederen en diensten om de arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te stimuleren. SROI valt onder Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. De definitie van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) is als volgt: inkoop met een maximale duurzame waarde, waarbij naast de prijs ook de impact op mens en milieu wordt meegenomen in het inkoopproces. Relevante thema’s hierbij zijn: Internationale sociale voorwaarden, Social return, milieuvriendelijk inkopen, Biobased inkopen, Circulair inkopen, Innovatiegericht inkopen en MKB-vriendelijk inkopen.
Doel van het onderzoek is om de raad inzicht te geven in de mate waarin deze instrumenten in Zoetermeer gerealiseerd worden. De gemeente vervult namelijk drie rollen: 1. via het Werkgeversservicepunt Zuid-Holland Centraal (WSP ZHC) advies en begeleiding bieden aan werkgevers om onder andere invulling te kunnen geven aan de Wet banenafspraak; 2. zelf als werkgever en als gemeente voldoen aan deze wet; 3. als opdrachtgever/aanbesteder SROI inzetten om banen te creëren.
Uit het onderzoek blijkt dat de banenafspraak en SROI vooral op regionaal niveau worden ingevuld. Er zijn duidelijke doelen voor de banenafspraak en voor SROI wordt gebruik gemaakt van een goed werkbare methode. Lokale doelen voor de banenafspraak ontbreken echter en de monitoring van SROI kan beter. Als werkgever kan Zoetermeer nog een stap zetten in haar verplichting om banen te realiseren. Tot slot zijn er geen duidelijke afspraken over de betrokkenheid van de raad bij de banenafspraak en SROI.